Türkiye’nin Orta Doğu politikası, hem tarihsel bağları hem de jeopolitik konumu nedeniyle daima dış politikasının merkezinde olmuştur. Son yıllarda, bölgedeki siyasi istikrarsızlıklar, enerji rekabeti ve büyük güçlerin etkisi, Ankara’yı çok boyutlu bir diplomasi izlemeye zorlamaktadır. 2020 sonrası dönemde Türkiye’nin Orta Doğu’daki politikaları, güvenlik eksenli adımlar, diplomatik normalleşme süreçleri ve enerji merkezli stratejilerle yeniden şekillenmektedir.
1. Güvenlik ve Suriye Politikası
Türkiye’nin Orta Doğu’daki güvenlik kaygılarının başında Suriye iç savaşı ve sınır ötesi terör tehditleri gelmektedir. PKK/YPG gibi terör unsurlarının sınır hattında oluşturduğu risk, Türkiye’nin Suriye’de askeri operasyonlarını zorunlu kılmıştır. Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı Harekâtı, Türkiye’nin sadece sınır güvenliğini değil, aynı zamanda bölgedeki etkinliğini de artıran stratejik hamlelerdir.
Bunun yanı sıra, İdlib’deki ateşkes mekanizmaları ve mülteci krizi, Ankara’nın hem güvenlik hem de insani diplomasi alanında aktif rol oynamasını gerektirmektedir.
2. Normalleşme ve Diplomatik Açılım
2021 sonrası Türkiye, Orta Doğu’da gerilimleri azaltma politikasına yönelerek yeni bir diplomatik sayfa açtı. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Mısır ve İsrail ile yürütülen normalleşme süreçleri, hem siyasi ilişkileri onarmayı hem de ekonomik iş birliğini artırmayı amaçlıyor.
Bu politik değişim, Ankara’nın Orta Doğu’da yalnızlaşma riskini azaltan ve bölgesel güç dengelerinde daha etkin bir aktör olmasını sağlayan önemli bir adım olarak görülüyor.
3. Enerji Politikaları ve Ekonomi
Türkiye, Orta Doğu’yu sadece siyasi ve güvenlik açısından değil, enerji ve ekonomi açısından da stratejik bir alan olarak değerlendiriyor. Doğu Akdeniz enerji kaynakları üzerindeki rekabet, Türkiye’nin bölgede proaktif bir tutum takınmasına yol açtı. Ayrıca Katar, Irak ve Azerbaycan gibi enerji zengini ülkelerle derinleşen iş birlikleri, Türkiye’yi hem enerji geçiş ülkesi hem de ticaret merkezi olarak öne çıkarıyor.
Körfez ülkeleriyle yapılan yatırım anlaşmaları, turizm, savunma sanayii ve ticaret alanlarında Türkiye’nin ekonomik etkisini artırıyor.
4. Filistin ve İsrail Dengesi
Türkiye’nin Orta Doğu politikası, tarihsel olarak Filistin davasına verdiği güçlü destekle şekillenmiştir. Gazze’de yaşanan insani krizler ve İsrail’in askeri operasyonlarına karşı Türkiye’nin net tepkisi, bölge halkları nezdinde Ankara’yı güçlü bir diplomatik aktör haline getirmiştir.
Bununla birlikte, İsrail ile enerji ve teknoloji alanında iş birliği kanallarını açık tutmak, Ankara’nın çıkar odaklı ve esnek diplomasi anlayışının bir parçasıdır.
5. Küresel Güçlerle Denge Arayışı
Orta Doğu, ABD, Rusya ve Çin gibi küresel güçlerin yoğun rekabet içinde olduğu bir coğrafyadır. Türkiye, bu tabloda çok yönlü bir diplomasi izleyerek hem Batı ittifaklarıyla bağlarını sürdürmekte hem de Rusya ve Çin gibi aktörlerle enerji, ticaret ve savunma alanında iş birliği yapmaktadır. Bu denge politikası, Ankara’nın bağımsız ve çok boyutlu dış politika vizyonunun en önemli unsurlarından biridir.
Sonuç: Çok Boyutlu Strateji ve Gelecek Perspektifi
Türkiye’nin Orta Doğu politikası, güvenlikten enerjiye, diplomasiden ekonomiye kadar uzanan geniş bir yelpazeye sahiptir. Bölgede artan jeopolitik rekabet ve enerji savaşları, Türkiye’nin hem askeri hem de diplomatik araçlarını dengeli bir şekilde kullanmasını zorunlu kılıyor.
Önümüzdeki dönemde Ankara’nın, Filistin meselesindeki kararlı duruşunu sürdürürken, Körfez ülkeleriyle ekonomik ilişkilerini daha da güçlendirmesi ve enerji politikalarında yeni ortaklıklara yönelmesi bekleniyor.
.png)
0 Yorumlar